Είναι δυνατόν; Μπορούν ποτέ τα Μούμιν να εγκαταλείψουν την Κοιλάδα τους; Το σπίτι τους το αγαπημένο; Και όμως: ακόμα και μια οικογένεια σαν αυτήν χρειάζεται κάποια στιγμή την αλλαγή του ταξιδιού. Όλοι μαζί, λοιπόν, φεύγουν και πηγαίνουν να ζήσουν σ’ ένα μικρό νησάκι στη μέση της θάλασσας. Σ’ ένα νησί όπου δεν υπάρχει τίποτα, παρά μόνο ένας φάρος. Στο καινούργιο τους σπίτι θα δυσκολευτούν, θα βολευτούν, θα κάνουν πράγματα που δεν μπορούσαν και δεν τολμούσαν να κάνουν στην Κοιλάδα. Εξερευνώντας κι ανακαλύπτοντας το καινούργιο τους σπίτι η οικογένεια ανακαλύπτει και πολλά αναπάντεχα πράγματα για τον ίδιον τον εαυτό της. Ο Μούμιν θα γνωρίσει καλύτερα τη Μόρα, η Μαμά Μούμιν θα αρχίσει να ζωγραφίζει, ο Μπαμπάς Μούμιν θα μελετήσει τα μυστήρια της θάλασσας και η Μικρή Μυ θα ξεδιαλύνει το αίνιγμα του εξαφανισμένου φαροφύλακα.
Η οικογένεια Μούμιν, με τους πολλούς και διάφορους συγγενείς και φίλους της, που κατά καιρούς φιλοξενούνται στο Σπίτι στην Κοιλάδα, είναι μεταξύ των σπουδαιότερων χαρακτήρων, που έχει να επιδείξει η παιδική λογοτεχνία. Οι ιστορίες τους, γραμμένες και εικονογραφημένες από την Τούβε Γιάνσον, ξετυλίγονται μέσα σ’ έναν κόσμο μαγικό, όπου κατοικούν πλάσματα της φαντασίας – αλλά με τόσο αναγνωρίσιμα ανθρώπινα χαρακτηριστικά! Σαν όλα τα σπουδαία έργα της παιδικής λογοτεχνίας δεν απευθύνονται μόνο σε παιδιά, αλλά σε αναγνώστες κάθε ηλικίας.
Παρά την ηλικία τους (πρωτοεμφανίστηκαν στη δεκαετία του σαράντα, μέσα στην αναστάτωση και τη σκοτεινιά του πολέμου) τα Μούμιν εξακολουθούν να μιλούν σε κάθε εποχή χάρη στην πρωτοποριακή ακόμα στάση τους απέναντι στη ζωή, στην ομορφιά, στην τέχνη, στην οικογένεια, χάρη στο συχνά ανατρεπτικό τους χιούμορ, χάρη στη σπάνια αυθεντικότητα που διακρίνει τις σχέσεις και τα όνειρά τους. Ως παιδικές ιστορίες οι ιστορίες των Μούμιν είναι αστείες, ενδιαφέρουσες, σφιχτοδεμένες. Αλλά σε όλες διακρίνεται κι ένας βαθύτερος τόνος που κεντρίζει τη σκέψη των ενηλίκων αναγνωστών. Οι χαρακτήρες, άλλωστε, είναι εκπληκτικά σύνθετοι και πειστικοί.
Η σειρά έχει μεταφραστεί σε 42 γλώσσες και, επίσης, έχει δραματοποιηθεί για το θέατρο, την όπερα, τον κινηματογράφο, το ραδιόφωνο και την τηλεόραση.