Το τελευταίο πράγμα που έχω μάθει είναι ότι πρέπει οπωσδήποτε να έχεις άποψη, μπορείς να την ονομάσεις και ιδανικό, και να στηρίζεσαι γερά πάνω της αλλά χωρίς φανατισμό, θ’ ακούς πάντα τις διαφορετικές ιδέες των άλλων και θα υποστηρίζεις με πάθος τις δικές σου, εξηγώντας τες και, γιατί όχι, αλλάζοντάς τες ενίοτε. Να θυμάσαι ότι, ηττημένη ή νικηφόρα, δεν υπάρχει σημαία που να μην ξεθωριάζει στον ήλιο. Και τώρα μίλα μου για σένα.
Ρώμη, Αύγουστος 2017.
«Ματίλντα μου, έμαθα λίγα και σου τα μεταφέρω».
Τι θα θυμούνται από εμάς όσοι μας αγάπησαν; Τι θα διηγούνται για τη ζωή μας στα εγγόνια μας; Ο Αντρέα Καμιλλέρι γράφει ένα γράμμα για τη δισέγγονή του, που παίζει κάτω από το γραφείο του, και σκέφτεται ότι θα προτιμούσε –όταν η μικρή μεγαλώσει– να μάθει μέσα από αυτό το γράμμα όσα εκείνος έζησε.
Με χιούμορ και καθαρότητα, αυτές οι σελίδες διατρέχουν την ιστορία της Ιταλίας του εικοστού αιώνα μέσα από τα μάτια ενός ανθρώπου που αγαπά τη ζωή και τους ανθρώπους. Το κάθε γεγονός είναι ένας τρόπος να μιλήσει για όσα αξίζει να ζεις: τις ρίζες, τον έρωτα, τους φίλους, την πολιτική, τη λογοτεχνία. Διηγείται με θάρρος λάθη και απογοητεύσεις, με συγκίνηση προπάππου που μπορεί μόνο να φανταστεί το μέλλον και να παραδώσει –στη Ματίλντα και σ’ εμάς– την πολύτιμη γνώση της αβεβαιότητας.
Η μαγευτική διήγηση μιας μεστής ζωής, ένα απλωμένο χέρι τόσο στο παρελθόν όσο και στο μέλλον.