Ανίκητοι ηττημένοι: Η μάχη μου με το βαθύ κατεστημένο της Ευρώπης

Το βιβλίο περιλήφθηκε στον κατάλογο της Guardian με τα 100 καλύτερα βιβλία που εκδόθηκαν τον 21ο αιώνα!
Τι συνέβη όταν ένας μικρός λαός αποφάσισε να αποδράσει από τη μόνιμη χρεοδουλοπαροικία που ερημοποιεί τη χώρα του;
Οι ΑΝΙΚΗΤΟΙ ΗΤΤΗΜΕΝΟΙ είναι όλοι εκείνοι που το 2015 ξεπέρασαν τον φόβο του βαθέoς κατεστημένου και έφεραν την «Ελληνική Άνοιξη». Το βιβλίο του Γιάνη Βαρουφάκη ρίχνει φως στη μεθοδικότητα με την οποία ηττήθηκε η «Ελληνική Άνοιξη», με παράπλευρη απώλεια την απαξίωση και σταδιακή αποδόμηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Brexit κτλ.). Όμως καταδεικνύει και κάτι άλλο: Πως, παρά την ήττα τους, η «Ελληνική Άνοιξη» των ΑΝΙΚΗΤΩΝ ΗΤΤΗΜΕΝΩΝ έβαλε τις βάσεις για μια «Ευρωπαϊκή Άνοιξη», αναδεικνυόμενη έτσι σε σοφή επένδυση στο μέλλον μιας βιώσιμης Ελλάδας εντός μιας δημοκρατικής Ευρώπης, για την οποία αξίζει κανείς να μάχεται.
Αφιερωμένο σε όσους πασχίζουν για τον έντιμο, λογικό συμβιβασμό, αλλά προτιμούν να ισοπεδωθούν παρά να καταλήξουν συμβιβασμένοι, το βιβλίο του Γιάνη Βαρουφάκη έχει τουλάχιστον τρεις αναγνώσεις:
– Χρονικό των γεγονότων του 2015, όταν οι δανειστές της χώρας ρίσκαραν την ακεραιότητα της Ευρώπης για να αναπαραγάγουν την άνομη εξουσία τους, επεκτείνοντας στο διηνεκές τη γενικευμένη πτώχευση της ελληνικής κοινωνίας.
– Εξιστόρηση ενός ακόμα «επεισοδίου» της ελληνικής ιστορίας όπου η διάσπαση του εσωτερικού μετώπου έφερε την ήττα.
– Καταγραφή συναρπαστικών συζητήσεων με ανθρώπους που καθορίζουν τις τύχες μας, όπως τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, την Κριστίν Λαγκάρντ, τον Μάριο Ντράγκι, τον Εμμανουέλ Μακρόν, τον Μπαράκ Ομπάμα.
 Ίσως όμως η πιο ενδιαφέρουσα ανάγνωση κινείται γύρω από άλλον, εντελώς διαφορετικό, άξονα που θυμίζει περισσότερο αρχαία ή σαιξπηρική τραγωδία: Εμβάθυνση στο δράμα ανθρώπων με εξουσία μεγάλη, που όμως καταλήγουν ανήμπορα πλάσματα πιασμένα στην παγίδα που τους έστησε η θεσμική τους ισχύς.

Στις 31 Αυγούστου 2019 έκανε πρεμιέρα στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας η ταινία του Κώστα Γαβρά «Ενήλικοι στην αίθουσα», βασισμένη στο βιβλίο.

Η ταινία αυτοχαρακτηρίζεται ως «μια αρχαία ελληνική τραγωδία στη σύγχρονη εποχή». Εξάλλου η πιο ενδιαφέρουσα ίσως ανάγνωση του βιβλίου κινείται γύρω από τον άξονα που θυμίζει περισσότερο αρχαία ή σαιξπηρική τραγωδία: Εμβάθυνση στο δράμα ανθρώπων με εξουσία μεγάλη, που όμως καταλήγουν ανήμπορα πλάσματα, πιασμένα στην παγίδα που τους έστησε η θεσμική τους ισχύς.

Στον πρόλογο της νέας έκδοσης διαβάζουμε την επιστολή του σκηνοθέτη στον συγγραφέα τον Ιούλιο του 2015, όπου μεταξύ άλλων γράφει: «[…] κρίνω ότι βρήκα αυτό που ψάχνω για καιρό πολύ: το θέμα μιας ταινίας, ενός δράματος, για μια Ευρώπη που την κυβερνά μια ομάδα κυνικών ανθρώπων αποκομμένων από ανθρώπινες, πολιτικές και πολιτιστικές ανησυχίες. Ανθρώπων που έχουν ψύχωση με συγκεκριμένους αριθμούς, και μόνο με αυτούς. […] Θέλω να τονίσω ότι, ενώ θα αφορά την Ελλάδα, η ταινία θα είναι οικουμενική».

Το Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας τίμησε τον σπουδαίο Έλληνα σκηνοθέτη με το βραβείο «Jaeger-LeCoultre Glory to the Filmmaker 2019» για το σύνολο της προσφοράς του στον κινηματογράφο.

«Το βιβλίο του Βαρουφάκη είναι από τα κορυφαία πολιτικά απομνημονεύματα όλων των εποχών και μια από τις πιο ακριβείς και λεπτομερείς περιγραφές του κόσμου των ισχυρών».  Paul Mason, The Guardian
«Ανατέμνει με ωμή διαύγεια τον τρόπο με τον οποίο λειτουργούν οι ηγέτες της ΕΕ […] σοκαριστικό και απόλυτα τραγικό. […] Βρίσκει τη ρίζα της αποτυχίας (της Ευρώπης) με ακρίβεια. Ο Βαρουφάκης έχει τις σημαντικότερες πολιτικές αρετές: θάρρος και ειλικρίνεια».  The Times
«Καθηλωτικό […] ένας φοβερός απολογισμός της δολοπλοκίας που εκτυλίχτηκε στην υπόθεση του ελληνικού χρέους το 2015. Κατά τρόπο αξιοθαύμαστο, ο συγγραφέας αποφεύγει να καταδικάσει τους αντιπάλους του, αναδεικνύοντας την ανθρώπινη πλευρά ακόμα και στις πιο σκοτεινές στιγμές».  Observer
«Πρόκειται για έναν εκπληκτικά καλογραμμένο απολογισμό του αγώνα του Βαρουφάκη και των Ελλήνων να αποτινάξουν αποπάνω τους τη λιτότητα που τους είχε επιβληθεί από την ευρωζώνη. Οι επικριτές ισχυρίζονται ότι απέτυχε ως υπουργός Οικονομικών το 2015 επειδή ήταν ανεπαρκής πολιτικός. Περισσότερη βάση έχει το ότι δε θα μπορούσε έτσι κι αλλιώς να πετύχει, καθώς τα συμφέροντα που είχαν συνασπιστεί εναντίον του ήταν τεράστια».  Martin Wolf, αρχισυντάκτης οικονομικών θεμάτων, Financial Times
«Εκπληκτικό […] όχι απλά μια πολιτική βιογραφία, αλλά μια πλήρης αντανάκλαση της φύσης και του νοήματος της ισχύος στην εποχή μας. […] Ένα σημαντικό βιβλίο που πρέπει να διαβάσετε».  Open Democracy