Για μια ερμηνευτική του τεχνικού κόσμου: Από τον Χάιντεγκερ στη σύγχρονη τεχνοεπιστήμη

«Κάθε ουσιαστικό πρόβλημα της φιλοσοφίας παραμένει αναγκαίως ανεπίκαιρο. Και τούτο, όχι επειδή η φιλοσοφία βρίσκεται πολύ πιο μπροστά από το εκάστοτε παρόν της, ή επειδή συνδέει το παρόν μ’αυτό που αυτή ήταν πριν, με αυτό που ήταν εξαρχής. Η φιλοσοφία παραμένει πάντοτε μια γνώση, που όχι μόνο δεν αφήνεται να γίνει επίκαιρη, αλλά, αντίθετα, επιβάλλει το μέτρο της πάνω στην εποχή της» (Μ. Χάιντεγκερ). Αν και θεμελιωδώς «ανεπίκαιρη», η σύγχρονη φιλοσοφία μάς προσφέρει μια πρωτότυπη και διεισδυτική ματιά στον τεχνολογικό βιόκοσμο που μας περιβάλλει και στον οποίο ανήκουμε. Ειδικότερα, μια από τις σημαντικότερες συμβολές της σύγχρονης φαινομενολογίας στην ανάπτυξη του κριτικού αναστοχασμού της νεωτερικότητας υπήρξε αναμφίβολα η θεματοποίηση της σχέσης επιστήμης και βιοκόσμου.

Στην ερμηνευτική φαινομενολογία του Μάρτιν Χάιντεγκερ η θέση της τεχνικής στο νεωτερικό κόσμο και η σχέση της με τις μεταφυσικές της καταβολές αποτελεί μια σταθερή διερώτηση από την πρώιμη φάση της ερμηνευτικής της γεγονικότητας και του Είναι και χρόνος (1927) έως και το όψιμο έργο του. Η ανά χείρας μελέτη διερευνά τις διαδοχικές φάσεις αυτής της διαρκούς και έντονης διερώτησης για τη νεωτερική τεχνική, ενώ παράλληλα επιχειρεί να φωτίσει την «ιστορία των επιδράσεων» της χαϊντεγκεριανής ερμηνευτικής του τεχνικού κόσμου τόσο στο πεδίο της σύγχρονης φιλοσοφίας όσο και σε εκείνο των κοινωνικών επιστημών. Από την τεχνική των μηχανών στις νέες τεχνολογίες της πληροφορίας και την ανάδυση της δυνητικής πραγματικότητας και από την πειραματική επιστήμη των νέων χρόνων στην τεχνοεπιστήμη των ημερών μας, η φαινομενολογία του Χάιντεγκερ προσέφερε και συνεχίζει να προσφέρει γόνιμες ενοράσεις που αφορούν τη σχέση μας με το τεχνολογικό γίγνεσθαι.