Όταν την Ευρώπη κάλυπτε το σκοτάδι του Μεσαίωνα, Άραβες αστρονόµοι ερευνούσαν τους ουρανούς από αστεροσκοπεία στη Σαµαρκάνδη, τη Βαγδάτη, τη Δαµασκό, το Κάιρο και την Κόρδοβα, ενώ µουσουλµάνοι φυσικοί, φιλόσοφοι, µαθηµατικοί, γεωγράφοι και αλχηµιστές εργάζονταν ακατάπαυστα, διατηρώντας και επεκτείνοντας τις γνώσεις που είχαν κληρονοµήσει κυρίως από τους αρχαίους Έλληνες. Μέσω αυτών των αφοσιωµένων στην επιστήµη ανδρών, η γνώση που κληρονόµησε ο ισλαµικός κόσµος πέρασε ξανά στην Ευρώπη και έδωσε τη σπίθα για την επιστηµονική επανάσταση του 16ου και του 17ου αιώνα, µε τις θεωρίες και τις ανακαλύψεις του Κοπέρνικου, του Κέπλερ, του Γαλιλαίου και του Νεύτωνα. Παρ’ όλα αυτά, η Ευρώπη σταδιακά φάνηκε να ξεχνάει το χρέος της στο Ισλάµ.
Σήµερα πολλοί ιστορικοί έχουν αρχίσει να πιστοποιούν τον σηµαντικό ρόλο που έπαιξαν οι Άραβες επιστήµονες και φιλόσοφοι στην ευρωπαϊκή αναγέννηση και στην επακόλουθη επιστηµονική επανάσταση. Το βιβλίο αυτό αποτελεί την πρώτη προσπάθεια να περιγραφεί συνοπτικά η ιστορία των ισλαµικών επιστηµών για το ευρύ κοινό. Ο Freely απαντά επίσης σε ενδιαφέροντα ερωτήµατα, όπως: Τι οδήγησε τον ισλαµικό κόσµο να αφοµοιώσει την επιστήµη και τη φιλοσοφία τόσο των Ελλήνων όσο και άλλων πολιτισµών; Εµπλούτισαν καθόλου οι Άραβες επιστήµονες και στοχαστές την επιστηµονική γνώση που παρέλαβαν και διαφύλαξαν; Ποιοι παράγοντες οδήγησαν τελικά στην παρακµή των αραβικών επιστηµών στα περισσότερα πεδία, και γιατί συγκεκριµένοι κλάδοι, όπως η φιλοσοφία, η αριθµητική και η αστρονοµία, συνέχιζαν να ανθίζουν για αρκετό καιρό µετά τον µαρασµό άλλων κλάδων;